Bilgisayar oyunlarının eksikliğini hissetmek

Sabahları bazen bir işimi halletmek için çocuklar henüz yataktayken Merin’i kısa süreliğine yanlarına bırakıyorum. Bu sabah da Derin Merin’i kucaklayıp ilgilendi. Onları izlemeyi çok seviyorum.

Derin ve Merin’le Nelly’yi dışarı çıkardık. Çocuklar marketten kahvaltılık sipariş ettiler. Sushi de istediler. Bugünlerde sık sık sushi istiyor, severek yiyorlar. Eskiden evde yapardım ama kimse yemezdi. Malzeme alıp evde yapabileceğimizi söyledim.

Derin marketten gazete aldı. İlgiyle inceledi, okudu. Neden gazete almadığımız hakkında konuştuk. Haberlerin ne kadar yüzeysel ve çoğunlukla asılsız olduğunu anlatmaya çalıştım. Dünyadan haberdar olmanın daha anlamlı, zaman harcamaya değer yolları var. Ali gazeteyi görünce Derin’e “Ekran izleyemediğin için gazete mi aldın?” gibi bişey söyledi. Derin de büyük bir derdi varmış gibi iç çekerek doğruladı.

Ali akşamdan kalma, tüm gün yataktan kalkamadı. Kısa bir aile toplantısı yaptık. Sağlıklı bir aile ilişkisi için açık iletişim kurmayı önemsiyorum. Çabalıyorum, çabalıyoruz. Geçmişi düşününce bugün sorunlarımızı çözme şeklimizi seviyorum.

Merin’i uyuttum. Derin’den bana kahve yapmasını rica ettim. Serin de sağlıklı atıştırmalık ve buz getirmiş. Yaz kış buzlu her şeyi çok sevdiğinden bana kendisinin hoşuna gidecek bir güzellik yapmış.

Merin uyanınca dün yayınlanan Celal Şengör ile Dinozor Dede programını izledik. Sık sık durdurup konuştuğumuz için 30 dakikalık programı izlemek 90 dakikayı bulabiliyor. Derin önce evrenin oluşumu hakkında anlatılan bilimsel teorileri anlamakta zorlandığını söyledi. Sonra üzerine konuştukça anlamak için o kadar karmaşık olmadığını fark etti. Işıkla ilgili izledikleri Story Bots bölümlerini hatırladılar. Buharlaşma ve donma konusunu da bir süre önce detaylı araştırmış, deneyler yapmıştık. Duygusal zekalarını kullanarak öğrendiklerini anlamlandırıyorlar. Gerisi ihtiyaç olmayınca unutulup gidiyor. Unutulacak şeyler bile olsa bizi zorlayan kavramlar üstüne beyin fırtınası yapmanın nöroplastisite sayesinde bizi geliştirdiğine inanıyorum.

Serin mutfağında deneyler yapmak istediğini söyledi. Uzun zamandır mutfağında oynamıyordu, özlemiş. Biz Merin ve Derin’le dışarı çıktık. Derin’e bagajın yolculuk etmek için rahat olduğundan bahsetmiştim. Beraber bakmak istedi. Bagajda çakmaklık bile varmış. Sıklıkla yaptığı gibi arabanın özelliklerini anlattı. Bagajın altındaki kitlerin ne işe yaradığını gösterdi. Aslında ilgimi çekmiyor ama özenle dinlemeye çalışıyorum.

Derin’e ekran konusunda neyin eksikliğini hissettiğini sordum. Geçen yaz Nintendo oyun konsolu almıştık. Bir süre denedik. Bu aletlerin giderek alışkanlık yaptığını, oyun oynarken gerçek dünyadan koptuklarını, kendilerini kaybettiklerini gördüm. Çocukların bir yere takılıp diğer her şeye kendilerini kapatmalarına alışık değilim. Çevreleriyle oldukça ilgililerdir. Ayrıca henüz beş yaşında olan Serin’in olumsuz etkilediğini fark ettim. Oyun oynama izni almak için sabahın köründe beni uyandırıyordu. Arkadaşlarıyla başka oyunlar oynamak, sohbet etmek yerine bilgisayar oyununa kapıldıklarını izledim ve çok rahatsız oldum. Sanırım 6 ay kadar önce konuşup Nintendo’yu hayatımızdan tamamen çıkarmıştık. Derin de karşı çıkmamış, istemese de hak vermişti. Bugün ise bilgisayar oyunu oynayamamanın eksikliğini duyduğunu söyledi. Gerçekten zararını bildiğim gördüğüm şeyler hakkında kurallarımız var. Aslında benim kurallarım. Ama sert ve acımasız olmak istemiyorum. Konuşuyoruz. Çocuklar değişiyor, durumlar değişiyor. Bazen esneyebiliyor olmam gerektiğini aklımda tutuyorum. Bazı yeni kurallar koyarak hayatımıza Nintendo’nun tekrar girmesine karar verdik. Sadece üç oyun sahibi olma kuralı koydum. Çocukların çok fazla seçeneklerinin olmasının dikkat dağınıklığı yaptığını, bünyelerini strese soktuğuna inanıyorum. Bir gün içinde bu üç oyundan sadece birini oynama kuralı koydum. Kesintisiz en fazla bir saat oynama kuralı var. Günde iki saatten fazla oynamak yok ama bu da her gün iki saat oynanabilir anlamına gelmiyor. Günün gidişâtına, meşguliyetlerimize göre bakacağız. Tüm bu kuralları anlamak çocuklar için zor. Tek tek bu kuralların nedenlerini sordular. Açıkladım. Bu soruların devam edeceğine inanıyorum. Anlamalarına yardım etmek için her ihtiyaç duyduklarında anlatacağım.

Hemen Nintendo’yu koyduğumuz dolaptan çıkarıp şarja koydular. Oynamalarına izin verilmeyen bir oyun konsoluyla aynı evde yaşamak zor olmalı. Keşke hiç almasaydık diyorum ama sanırım bu da ilerleyen zamanda çözüm olmayacak. Teknolojiyi kullanmayı öğrenmeliler.

Serin acıktı. Derin’den meşhur ton balıklı salatasını yapmasını istedi. Derin önce istemedi ama rica ettim. Mutfakta zaman geçirmelerini önemsiyorum. Beraber salata yaparken bir yandan Merin’i güldürmek için uğraştılar. Merin kahkahalara boğuldu. Bugünlerde Merin’i güldürebilme yarışı var evimizde. Merin ilk kahkahasını Serin’le attı. Serin bebekken de Derin sayesinde kahkaha atmıştı.

Akşam çocuklar biraz Nintendo oynadılar. Herkes yıkandı. Merin’e kitap okuduk. Merin uyuduktan sonra Serin dolabımdan bir sabahlık giyip süslenmiş. Sonra da Elsa elbisesini giymiş. Derin’le evlenme oyunu oynamak istiyor. Derin ise bu oyunu asla kabul etmiyor. Derin’i de anlıyorum ama bunun sadece bir oyun olduğunu, tiyatro gibi düşünmesini söylesem de kabul etmiyor. Serin benim gelinliğimin nerede olduğunu, düğün fotoğraflarımızı sordu. Gelinliğimi kötü günleri hatırlattığı için kapı dışarı etmiştim. Bugünleri tahmin etseydim, Serin için saklardım. Albümleri getirdim. İlgiyle incelediler. Serin babasının damatlığını bulup getirmiş. Derin’le oynayamadığını duyunca Ali gönüllü oldu. Hep Serin’e eşlik etmek ister ama Serin’in istediği babası değil. Sanırım daha boyuna göre birini istiyor. Baba kız biraz evlilik oyunu oynayıp dans ettiler. Ardından yataklarımıza dağıldık ve gün bizim için sona erdi.